|
26 kwietnia 1962
Lockheed oblatał swój pierwszy prototyp samolotu A-12, który latał z
prędkością Mach 3. Opracowano go na zamówienie Centralnej Agencji
Wywiadowczej (CIA), zastępując wcześniejszego U-2. Dostawy dla CIA
zaczęły się pod koniec roku. Zbudowano piętnaście egzemplarzy i oprócz
jednego były one samolotami jednomiejscowymi. Doświadczalny model myśliwca
przechwytującego YF-12A, który wystartował po raz pierwszy w sierpniu
1963, nigdy nie wszedł do regularnej służby, natomiast udoskonalony
samolot rozpoznawczy SR-71 Blackbird ("Kos") wykonał swój
pierwszy lot 22 grudnia 1964. Pierwszy egzemplarz dostarczono USAF w
styczniu 1966 i był to samolot szkolny SR-71B, a ostateczna wersja
SR-71A zaczęła zastępować A-12 rok później. A-12 został wycofany
ze służby w 1968 roku po ostatnim locie zakończonym tragedią 5
czerwca 1968, gdy samolot wraz z pilotem został strącony w czasie
zadania operacyjnego wykonywanego z bazy w Kadenie.
Ogółem zbudowano 32 samoloty SR-71, z których wszystkie (oprócz
dwóch) były dwumiejscowymi. Samolot 64-17956 był pierwszym samolotem
szkolnym SR-71B i wykonał swój pierwszy lot 2 listopada 1965. Drugim i
ostatnim egzemplarzem z serii B był 64-17957. Ostatni zbudowany SR-71
nosił numer 64-17981 i był to jedyny egzemplarz modelu szkolnego
SR-71C. Powstał on przez połączenie skrzydeł i kadłuba jednego z myśliwców
przechwytujących YF-12A z przednią częścią kadłuba pierwotnie
zbudowaną do prób statycznych. Samolot wszedł do służby w jednostce
4200 Skrzydła Rozpoznania Strategicznego (Strategie Reconaissance Wing)
w bazie Beale AFB, w Kalifornii. Nieco później jednostka ta została
zreorganizowana w 9 Skrzydło Rozpoznania Strategicznego i latała na
samolotach U-2 i SR-71.
Samolot
ma w kadłubie i na dziobie pięć przedziałów na sprzęt. Zawierają
one wysokiej klasy czujniki. Kamery o długiej ogniskowej mogą mieścić
się na grzbiecie, a kamery szerokokątne w wymiennej części dzioba.
Samolot może być również wyposażony w kamery LOROP (1524 mm).
Pozwala to na uzyskanie rozdzielczości rzędu 762 mm przy odległości
bezpośredniej 96,5 km, co w niektórych misjach pozwala samolotowi na
uniknięcie nadlatywania na terytorium nieprzyjacielskie. Z początkiem
lat 80. utrzymywanie tego przestarzałego samolotu w aktywności
operacyjnej zaczęło stwarzać istotne problemy. USAF wymieniły już
część przestarzałych systemów elektroniki lotniczej, dla których
trudno dziś znaleźć części zapasowe, a Pratt & Whitney obmyślali
plany przekonstruowania silników. Wiosną 1988 Sekretarz Sił
Powietrznych USA Edward C.A1- dridge ujawnił, że koszt działania i
utrzymywania floty SR-71 jest podobny do kosztów utrzymania dwóch
kompletnych skrzydeł myśliwców taktycznych. Informacja ta wypłynęła
wkrótce po podjęciu decyzji przez USAF o zmniejszeniu liczby
utrzymywanych w stanie bojowym jednostek z dwunastu do sześciu. Zamiar
wycofania SR-71 został ogłoszony w 1989 roku. Nie zaakceptowano
sugestii, że Powietrzna Gwardia Narodowa (Air National Guard) powinna
przejąć operacyjne SR-71 w bazie Beale i typ ten został wycofany ze służby
wiosną 1990.
Podczas prac nad
tym samolotem rozwiązywano wiele skomplikowanych, niespotykanych wcześniej
zagadnień z dziedziny aerodynamiki, zespołu napędowego, konstrukcji
(połączenia dylatacyjne zapewniające możliwość rozszerzania
cieplnego konstrukcji bez jej uszkodzenia), chłodzenie płatowca (chłodzenie
powierzchni zewnętrznym paliwem) i nowych materiałów (użycie stopów
tytanu na niespotykaną wcześniej skalę). Lockheed SR-71 jest jednym z
nielicznych samolotów latających z prędkością zbliżoną do tzw.
bariery cieplnej, prędkości, przy której tarcie powietrza wywołuje
silne nagrzanie lecącego ciała. O stopniu trudności zagadnień, jakie
należało rozwiązać w konstrukcji świadczyć może choćby fakt
znacznego przyrostu wymiarów samolotu wskutek rozszerzalności
cieplnej; przy prędkości maksymalnej rozpiętość samolotu zwększa
się aż o 0,1 m (!).
W roku 1967 na samolotach SR-71A ustanowiono dwa rekordy: prędkości
(3429.56 km/h) i wysokości lotu (25 929 m). Nie wykorzystano przy tym
pełnych możliwości samolotu. Do SR-71 należy przy tym rekord
przelotu Atlantyku, wynoszący niecałe 2 godziny (z dwukrotnym
tankowaniem paliwa w locie). Innym rekordem ustanowionym przez SR-71
jest zużycie paliwa, wynoszące 30 500 l/h.
Trzy egzemplarze przekazano
do Dryden Flight Research należącego do NASA, gdzie dwa zostały użyte
do badań nad dużymi prędkościami, a trzeci będzie utrzymywany w
stanie zdatności do lotu. Co najmniej sześć z pozostałych
siedemnastu samolotów zostało zakonserwowane do długiego
przechowywania i teoretycznie mogą zostać użyte w razie potrzeby.
Dane techniczne:
rozpiętość: 16,94m; długość: 32,74m; wysokość: 5,64m;
powierzchnia nośna: 167,22 m2; masa własna: 27216kg; masa startowa:
77111kg; prędkość maksymalna: ponad 3Ma (3219km/h); zasięg: 4800km
bez tankowania w powietrzu: pułap: ponad 24385m; uzbrojenie: brak; napęd:
dwa turbinowe silniki odrzutowe Pratt&Whitney o ciągu po 14742kG z
dopalaniem. |